نقد گلمحمدی بر ترکاشوند: سه روز روزه داری ماه رمضان
استاد ترکاشوند روزه داری ماه رمضان را سه روز می داند و از سه روز روزه تخییری در بقیه ماه ها نیز صحبت می کند. او ایام معدودات در آیات روزه در سوره بقره را سه روز معنی می کند. او می گوید چون در آیات مربوط به حج آمده است خدا را در ایام معدودات یاد کنید و اگر عجله داشتید در سه روز و اگر تاخیر کردید بیشتر بنابراین ایام معدودات سه روز است.
او قرائن مختلف تاریخی و قرآنی برای حرف خود می آورد. ترکاشوند آیه کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم را قرینه ای بر سه روز می داند و می گوید روزه ادیان قبلی در حد یکی دو روز بوده است. قرینه دیگر ترکاشوند یرید الله بکم الیسر است. او می گوید که سی روز روزه داری سخت است و آسان نیست و سه روز روزه داری با آسان خواهی خداوند بیشتر می سازد.
نقد سه روز روزه در ماه رمضان
در جواب این نظریه باید گفت که عبارت قرآن در شهر الرمضان الذی انزل فیه القرآن ... فمن شهد منکم الشهر فلیصمه صراحت بالایی مبنی بر یک ماه بودن روزه ماه رمضان است. زیرا ضمیر ه در فلیصمه به شهر رمضان بر می گردد و وقتی گفته می شود هر کس ماه رمضان را درک کرد این ماه را روزه بدارد این معنی فهم می شود که کل ماه رمضان را باید روزه گرفت.
بررسی آیه حج
اگر فرض کنیم که ایام معدودات در آیه حج به معنای سه روز است باز هم دلیل نمی شود که هر جا ایام معدودات آمد آن را سه روز معنی کنیم. بلکه ایام معدودات را می توانیم ظرفی بگیریم که با توجه به قرائن موجود در آیه معنی می شود. در آیه حج هم نمی توان به صورت قطعی آن را سه روز گرفت. بلکه می توانیم این گونه معنی کنیم که سه روز و بیش از آن خدا را یاد کنید و اگر عجله داشتید دو روز و عجله نداشتید بیش از آن.
آیا ایام معدودات به معنای چند روز است؟
ایام معدودات از نظر لغوی به معنای روزهای قابل شمارش است و معنا کردن آن به روزهای کم نیاز به دلیدل دارد. شبیه این عبارت ایام معلومات را داریم که به معنای روز های معلوم است نه روز هایی که علم کمتری به آن داریم. بنابراین عدد 30 یا 29 نیز که قابل شمارش هستند می توانند مصداق ایام معدودات قرار گیرند.
همانطور که بر کسانی که قبل از شما بودند روزه نوشته بود
باید گفت که این همانند بودن در اصل روزه داری است نه کیفیت آن. کیفیت روزه داری ما با امم قبل در اختلاف است ولی در اصل اینکه آنها و ما روزه می گیریم مشترک هستیم.
یرید الله بکم الیسر
آیا 30 روز روزه داری آسانی است؟ اراده خداوند بر آسانی روزه داری پس از حکم روزه نگرفتن مسافر و مریض آمده است. یعنی چون روزه داری برای مریض و مسافر سخت است نیاز نیست آنها تا اتمام سفر و مریضی روزه بگیرند. البته با توجه به اینکه فلسفه این حکم گفته شده است می توان گفت کارهایی که به اندازه مسافرت سخت هستند نیز می توانند مصداق آیه باشند و تا اتمام کار روزه نگیرند و بعدا قضای روزه را به جا آورند.
البته همانطور که آقای ترکاشوند اشاره کردند در عبارت علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین: کسانی که طاقت روزه داری را دارند می توانند به جای آن فدیه بدهند. یعنی روزه داری که احساس می کند روزه داری برایش سخت است مخیر است که روزه بگیرد یا غذای یک فقیر را تامین کند. بنابراین خداوند از این طریق نیز جلوی سخت شذن روزه داری را گرفته است.
سه روز روزه داری در گرآن چگونه بیان شده
یک صفحه بعد از آیات روزه داری در قرآن آیه ای در مورد حج آمده است که خداوند می فرماید کفاره عملی فصیام ثلاثه ایام فی الحج است. این عبارت صریح نشان می دهد که اگر منظور خداوند در آیات روزه سه روز روزه داری در ماه رمضان بوده است از عبارت صریح صیام ثلاثه ایام فی شهر الرمضان استفاده می کرد.
نویسنده: سعید گلمحمدی
در ادامه این مقاله را بخوانید: 8 اشتباه احمد الحسن در حدیث وصیت
